M.Zuiko Digital ED 60mm F2.8 Macro là ống kính macro chuyên dụng nhỏ gọn nhưng cực kỳ sắc nét, cho độ phóng đại tương đương 2x (trên full-frame) với khoảng cách lấy nét tối thiểu khoảng 7,5 inch, đủ gần để ghi lại từng chi tiết li ti mà vẫn tránh đổ bóng lên chủ thể. Khẩu độ lớn f/2.8 kết hợp với cấu trúc quang học gồm 13 thấu kính trong 10 nhóm cùng các loại kính cao cấp giúp kiểm soát quang sai và cho hiệu năng ấn tượng trong điều kiện thiếu sáng. Ở tiêu cự tương đương 120mm (full-frame), lại sở hữu khả năng chống bụi, chống văng nước và AF MSC êm, ống kính này không chỉ lý tưởng cho macro mà còn rất đa dụng cho tele, close-up và chụp ngoài trời trong nhiều điều kiện khắc nghiệt.

Ống kính M.Zuiko 60mm F2.8 Macro là chiếc ống kính yêu thích của nhiều người yêu nhiếp ảnh Macro, nhưng không phải tất cả mọi người.
Sau một năm dùng chiếc máy ảnh Olympus đầu tiên (OM-D E-M10), tôi bắt đầu muốn mở rộng tầm nhìn nhiếp ảnh của mình. Tôi luôn bị cuốn hút bởi ảnh macro và muốn tự thử chụp những tấm ảnh cận cảnh. Háo hức bắt đầu, tôi mua chiếc 60mm Macro vốn được khen ngợi rất nhiều nhưng nhanh chóng bị “dội gáo nước lạnh”. Ảnh của tôi bị nhòe và tôi không đạt được độ phóng đại cao một cách ổn định. Thất vọng, tôi bỏ xó chiếc ống kính mới này suốt cả một năm.
Cuối cùng, tôi phải chấp nhận thực tế rằng vấn đề không nằm ở ống kính – mà là ở chính tôi. Tôi gắn lại chiếc 60mm Macro và quyết tâm học cho bằng được. Tôi bắt đầu hiểu rõ hơn về vòng giới hạn khoảng nét (focus limiter) và nút tắt 1:1, tôi dần nắm được những ưu điểm khi kết hợp cả autofocus và manual focus, và tôi bắt đầu chụp với đèn flash. Từng chút một, tôi đã có được những kết quả gợi nhớ lại những bức ảnh macro đã khiến tôi say mê ngay từ đầu. Tôi hy vọng những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn bắt đầu tạo ra những bức ảnh tuyệt vời với chiếc 60mm Macro của mình.

OM-D E-M1 Mark II | M.Zuiko 60mm F2.8 Macro | 1/200s | F9 | ISO 200
Chuyện gì với cái vòng xoay đó vậy?
Nếu bạn từng nhìn hoặc cầm thử chiếc 60mm F2.8 Macro, có lẽ bạn đã để ý thấy một vòng xoay nhỏ ở bên hông ống kính.
Vòng xoay này thực ra có hai chức năng. Nó là vòng giới hạn khoảng lấy nét (focus limiter) cho phép bạn đặt các dải lấy nét 0,19–0,4 m; 0,19 m–vô cực; hoặc 0,4 m–vô cực. Nó cũng hoạt động như một công tắc tắt nhanh, cho phép chuyển ngay độ phóng đại lên 1:1. Bằng cách sử dụng lối tắt này, bạn sẽ đảm bảo đạt được độ phóng đại tối đa mà không cần phải xoay vòng lấy nét trên ống. Với những ai mới chụp macro, 1:1 (hay 1x) nghĩa là chủ thể sẽ xuất hiện trên cảm biến với kích thước đúng bằng kích thước thật ngoài đời.
Việc đặt một khoảng lấy nét cụ thể có thể là một lợi thế rất lớn. Khi chụp macro, tôi thường để vòng ở vị trí 0,19–0,4 m. Bằng cách đó, tôi biết mọi thứ nằm ngoài dải này sẽ bị hệ thống autofocus của máy ảnh bỏ qua. Tương tự, chuyển sang 0,19+ hoặc 0,4+ sẽ “ra lệnh” cho máy ảnh tìm nét ở khoảng cách xa hơn.
Vị trí gạt về phía trước nhất trên vòng giới hạn nét của 60mm Macro chính là phím tắt 1:1.
Việc truy cập nhanh vào độ phóng đại tối đa có thể giúp bạn tiết kiệm đáng kể thời gian và đảm bảo độ nhất quán về độ phóng đại giữa các khung hình, nhưng có vài điều bạn cần hiểu về “phím tắt” nhỏ đó. Khi bạn kích hoạt 1:1 bằng cần gạt có lò xo, ống kính sẽ lập tức chuyển về độ phóng đại tối đa – nhưng nếu bạn dùng autofocus thì nó sẽ ghi đè thiết lập này. Thiết kế là như vậy: bạn đã “bảo” ống kính là muốn 1:1, nhưng sau đó lại lấy nét vào một điểm ở tiêu cự khác. Để đảm bảo giữ được độ phóng đại 1:1, bạn cần giữ cần gạt ở phía trước hoặc chuyển sang lấy nét tay (MF) – cá nhân tôi thì gán MF/AF vào một nút function trên máy.
Khi đã ở 1:1 và đang dùng MF, đừng vặn vòng nét trên ống nữa. Tôi thấy dễ lấy nét hơn nhiều bằng cách nhẹ nhàng đưa máy ảnh tiến lại gần hoặc lùi ra xa cho đến khi thấy vùng nét như ý trên LCD hoặc EVF. Cách yêu thích của tôi để đảm bảo nét chính xác là dùng MF Assist Magnify (tôi cũng gán nó vào một nút function). MF Assist Magnify sẽ phóng đại chủ thể lên tới 14x, giúp tôi hoàn toàn chắc chắn là mình đã lấy nét đúng điểm.
Nhìn qua “ô hiển thị”
Ngoài vòng giới hạn nét, 60mm Macro còn được trang bị một ô hiển thị độ phóng đại rất tiện lợi. Nó giống như một “phiếu gợi nhớ” tích hợp, giúp bạn nhanh chóng biết được độ phóng đại và khoảng cách lấy nét. Ở bên trái ô này là các tỉ lệ phóng đại từ 1:1 đến 1:4, còn bên phải là các vạch chỉ khoảng cách lấy nét. Cá nhân tác giả thường dùng các khoảng cách này để ước chừng nhanh khoảng cách làm việc.
Lưu ý rằng các chỉ số này tính từ chủ thể đến cảm biến, chứ không phải từ chủ thể tới mặt kính trước của ống kính. Khoảng cách lấy nét tối thiểu là 7,5″, bản thân ống kính dài hơn 3″ một chút và cảm biến nằm lùi sau cụm thấu kính phía sau. Điều đó có nghĩa là khi kim chỉ ở 1:1, mặt kính phía trước của ống sẽ phải cách chủ thể khoảng 3,25″ (tương đương xấp xỉ một chiều dài ống kính).
Luyện tập tạo nên hoàn hảo
Nếu bạn giống tôi, chắc hẳn bạn chỉ muốn lao ngay ra ngoài thực địa và làm việc với các chủ thể sống. Cám dỗ đó là rất thật – tôi hiểu chứ – nhưng việc luyện tập với các chủ thể vô tri có thể mang lại lợi ích cực lớn. Không gì tệ hơn việc tìm được “mẫu vật trong mơ” rồi lại đánh mất cơ hội chỉ vì bạn chưa cài đặt đúng thông số hoặc không kịp chỉnh máy. Hãy dành thời gian để hiểu thật rõ thiết bị của mình, và thiết bị sẽ “đáp lễ” bạn xứng đáng.
Tôi khuyến nghị bắt đầu luyện tập trong nhà. Bạn có thể tập lấy nét với tiền xu, đồ chơi nhỏ, sợi thảm, hoặc bất cứ vật nhỏ nào. Hãy học cách lấy nét và tạo ra những bức ảnh phù hợp với phong cách của riêng bạn. Khi đã có chút tự tin, hãy ra ngoài và thử chụp các chủ thể vô tri trong những môi trường mà thường có sinh vật sống. Hạt giống, hoa, quả mọng… đều là những đối tượng thử nghiệm rất tốt. Vì chúng không di chuyển nên mức độ căng thẳng của bạn sẽ được giữ ở mức thấp, nhưng trải nghiệm đó sẽ giúp bạn xây dựng những kỹ năng có thể áp dụng cho các chủ thể sống sau này.

OM-D E-M1 Mark II | M.Zuiko 60mm F2.8 Macro | 1/200s | F9 | ISO 200
Nguồn: OM System

